Integracja sensoryczna

Nasze zmysły dostarczają nam informacji dotyczących stanu fizycznego naszego ciała i
środowiska, które nas otacza. W każdej sekundzie do naszego mózgu dociera niezliczona
liczba bodźców sensorycznych – nie tylko z oczu i uszu ale z każdego miejsca w ciele.
Mózg musi wszystkie te bodźce uporządkować!
Mózg lokalizuje, sortuje i organizuje bodźce. Gdy bodźce przepływają w sposób dobrze
zorganizowany czy też zintegrowany, mózg może je wykorzystać do tworzenia percepcji i
zachowań, a także uczenia się. Integracja to najważniejszy typ przetwarzania sensorycznego.
Można sobie wyobrazić, że bodźce to rodzaj „pożywienia dla mózgu” , które dostarcza
informacji niezbędnych do kierowania ciałem i umysłem. Bez dobrze zorganizowanego
przetwarzania sensorycznego bodźce nie mogą być strawione i nie będą karmić mózgu.
Integracja sensoryczna składa wszystko w całość. Wyobraź sobie, że obierasz i jesz
pomarańczę. Doświadczasz tego oczami, nosem, ustami, skórą dłoni i palcami, a także
mięśniami i stawami w palcach, dłoniach, ramionach i ustach. Skąd wiesz, że to jedna i ta
sama pomarańcza? W jaki sposób obie dłonie współpracują z dziesięcioma palcami?
Wszystkie bodźce pochodzące palców i dłoni w jakiś sposób spotykają się w jednym miejscu
w mózgu. Dzięki takiej integracji mózg doświadcza pomarańczy jako całości.
Bodźce to strumienie impulsów elektrycznych. Impulsy te muszą zostać zintegrowane aby
nabrały znaczenia. Integracja zmienia wrażenia w percepcję. Postrzegamy nasze ciała, innych
ludzi i przedmioty dzięki temu, że nasz mózg zintegrował impulsy sensoryczne w formy i
relacje, które mają znaczenie.
Pomimo, że każde dziecko rodzi się z podstawową zdolnością do integracji sensorycznej musi
ją rozwijać przez interakcje z otaczającym je światem oraz adaptację ciała i mózgu do
licznych wyzwań natury fizycznej, pojawiających się w dzieciństwie. Odpowiedzi
adaptacyjne mają największy potencjał rozwoju integracji sensorycznej.
Odpowiedź adaptacyjna to celowa i nastawiona na osiągnięcie celu reakcja na doświadczenie
zmysłowe. Dziecko dostrzega grzechotkę i sięga po nią. Sięgnięcie jest odpowiedzią
adaptacyjną. Samo bezcelowe machanie ręką nie ma wartości adaptacyjnej. Z bardziej
złożona odpowiedzią mamy do czynienia, gdy dziecko dostrzega, że grzechotka jest za daleko
i zaczyna do niej pełznąć. W ramach odpowiedzi adaptacyjnej radzimy sobie z wyzwaniem i
uczymy się czegoś nowego. Jednocześnie ukształtowanie się odpowiedzi adaptacyjnej
umożliwia mózgowi rozwój i organizację. Większość dorosłych traktuje to jak zabawę.
Zabawa składa się jednak z serii odpowiedzi adaptacyjnych, które umożliwiają zajście
integracji sensorycznej. Z kolei rozwój integracji sensorycznej umożliwia lepsze
uporządkowanie mózgu i wykształcenie bardziej złożonych umiejętności. Dziecko, które uczy
się organizacji zabawy i rozwija dzięki niej swoje umiejętności, lepiej uporządkuje sobie
naukę szkolną i lepiej sobie poradzi z wyzwaniami, które staną przed nim w przyszłości.

Integracja sensoryczna:

• To podświadomy proces zachodzący w mózgu (zachodzi bez udziału naszej świadomości).
• Porządkuje informacje pobrane przez zmysły (smak, wzrok, słuch dotyk, powonienie, ruch, grawitacja, pozycja).
• Nadaje znaczenie temu, co jest doświadczane przez selekcję informacji i wybór tego, na czym mamy się skupić (np. słuchanie nauczyciela i ignorowanie hałasu na zewnątrz).
• Pozwala nam celowo działać i celowo reagować na sytuacje, których doświadczamy (tzw. Odpowiedź adaptacyjne).
• Tworzy fundamenty edukacji i zachowań społecznych.