Kilka słów o współpracy z dzieckiem
Przyciągnięcie i utrzymanie uwagi małego dziecka jest nie lada wyzwaniem. Dziecięce myśli nieustannie koncentrują się na tym, co same chcą robić. Istnieją jednak sposoby, które mogą ułatwić nam współpracę z dzieckiem.
Zrozum punkt widzenia dziecka:
- Uprzedzaj z wyprzedzeniem – np. Za chwilę wychodzimy, pożegnaj się z zabawkami.
- Bądź głosem dziecka – np. Widzę, że bardzo chcesz tę zabawkę. Musi być Ci bardzo trudno, że nie możesz jej zabrać ze sklepu.
- Staraj się, żeby twoje polecenia nie brzmiały jak groźby – np. zamiast mówić: Natychmiast pozbieraj zabawki, powiedz: Pomogę ci pozbierać zabawki.
- Zdobądź uwagę dziecka – nawiąż kontakt wzrokowy z dzieckiem zanim zaczniesz mówić, zniż się do poziomu dziecka, jeśli jest ono czymś zajęte połóż mu rękę na ramieniu lub złap za dłonie i powiedz: Potrzebuję żebyś mnie teraz posłuchał/-a.
- Mów po imieniu – dzieci czują się wtedy cenione jako jednostka. Między imieniem a poleceniem zrób krótką pauzę (np. Adam – proszę, pomóż mi nakryć do stołu).
- Uspokój nieszczęśliwe dziecko – dopiero wtedy będzie ono w stanie cię wysłuchać. Utrzymaj uwagę dziecka
- Mów krótko – postaraj się wyrazić swoją prośbę w jednym prostym zdaniu. Dzieci mają tendencję do ignorowania skomplikowanych wyjaśnień na temat tego, czego się od nich oczekuje, np. Po zabawie na dworze myjemy ręce. Wróciłeś z podwórka więc proszę żebyś je umył.
- Mów prosto – aby upewnić się, że twoje polecenie zostało przez dziecko zrozumiane, poproś aby je powtórzyło. Jeśli nie potrafi, oznacza to, że było zbyt skomplikowane.
- Obserwuj język ciała dziecka – jeżeli widzisz, że dziecko się rozprasza powiedz np. Kasiu, potrzebuję żebyś patrzyła mi w oczy.
- Wydawaj jedno polecenie na raz – to bardzo ważne, ponieważ wydanie wielu poleceń (np. umyj buzię, potem zęby, jak skończysz załóż piżamę i wybierz książkę na dobranoc) może skutkować tym, że połowa tych czynności nie zostanie wykonana. Powiedz np. Umyj zęby, i dopiero gdy dziecko skończy zadanie, powiedz mu o kolejnym.
- Do rozmowy trzeba dwojga – w czasie rozmowy zadawaj dziecku pytania lub poproś o komentarz. W ten sposób lepiej utrzymasz jego uwagę. Zachęcaj do posłuszeństwa, nie oporu
- Zabraniaj i proponuj – kiedy zabronisz czegoś dziecku, zaproponuj mu atrakcyjną alternatywę np. Nie możesz używać tego ostrego noża, ale dam ci inny, którym możesz kroić.
- Oferuj wybór – możliwość dokonania wyboru sprawia, że dziecko czuje się ważne, a tym samym jest bardziej chętne do posłuszeństwa. Wybór ten musi jednak być w obu przypadkach przez ciebie akceptowany (przykład: Którą sukienkę chcesz założyć? Różową czy żółtą?)
- Bądź pozytywna/y – zamiast mówić "nie", bądź na "tak". Oznacza to, że zamiast mówić: Nie pisz po meblach, powiedz: Pisz na tej kartce i wręcz dziecku blok rysunkowy. Jeśli potrzebujesz natychmiastowego posłuszeństwa w niebezpiecznej sytuacji, wykrzyknij imię dziecka (np. Adam!), które pomoże mu się zatrzymać i zastanowić.
- Wyraź swoje potrzeby – zamiast mówić: Przestań biegać, powiedz: Potrzebuję żebyś się zatrzymał.
- Pozwól dziecku na błędy – niektóre dzieci są nieustępliwe i muszą uczyć się na błędach. Kiedy dziecko rozpoczyna działanie, o którym wiesz, że skończy się porażką, wyraź swoje zdanie na ten temat i pozwól dziecku wyciągnąć własne wnioski z konsekwencji swoich działań.
Źródło: W. Sears, M. Sears "Księga wymagającego dziecka", Mamania, 2015, str. 198-206