Logopedia
Nauczyciel: mgr Anna Stroińska
e-mail: tygryski.kontakt@gmail.com
„GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA” -
czyli ćwiczenia i zabawy logopedyczne
usprawniające aparat artykulacyjnyDrogi Rodzicu
Poniżej przedstawiam przykłady prostych ćwiczeń i zabaw dla dzieci, które można
wykonywać w domu.
Zachęcam do wspólnej zabawy
Przykłady ćwiczeń i zabaw:
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE APARAT ODDECHOWY- Wdech nosem (usta zamknięte) i wydech ustami. Usta w czasie wydechu ułożone są jak przy wymowie głoski u (chuchanie);
- Przenoszenie za pomocą rurki fragmentów obrazka – "Układanie kropek biedronki, muchomora";
- Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach np. płatki śniegu, listki, ptaszki itp.;
- "Wypuszczanie powietrza z balonika" – wypowiadanie długiego sssss na jednym wydechu (zęby razem, język za dolnymi zębami);
- Poruszanie wydmuchiwanym powietrzem lekkich przedmiotów- piłeczek, piórek, wacików;
- Zawody "Kto dmuchnie dalej";
- Zdmuchiwanie skrawków papieru przy pomocy rurki;
- Nadmuchiwanie baloników;
- Puszczanie baniek mydlanych;
- "Zabawa w pociąg"(lokomotywa puszcza parę ffff , ffff – sapie puch, puch – gwiżdże uhuu, uhuu;
- Liczenie na jednym wydechu – 1,2,3,4,5...;
- Dmuchanie piłeczek do celu;
- ,,Wiewiórki zbierają orzechy”- rozsypane piłeczki dziecko dmucha do ustalonego miejsca;
- Chłodzenie gorącej zupy – ręce ułożone na kształt głębokiego talerza;
- Bujanie misia na brzuchu;
- Zdmuchiwanie kawałka papieru z gładkiej lub chropowatej powierzchni;
- Parskanie wargami: brr, prr...;
- Gwizdanie bez użycia gwizdka;
- Naśladowanie śmiechu różnych ludzi: hehehe, hahaha, hohoho, hihihi, hahaha.
- Dmuchanie na pasek papieru, tak aby papierek jak najdłużej utrzymywał się w odchyleniu pod tym samym kątem;
- Ćwiczenia oddechowe z jednoczesnym wypowiadaniem pojedynczych głosek np., s, sz, m, f, ch, a, o, u, i, e, y;
- Malowanie rurką – rozdmuchiwanie wylanej na kartkę farby.
ĆWICZENIA APARATU ARTYKULACYJNEGO
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE WARGI:- Balonik - nadymanie policzków, usta ściągnięte (dla urozmaicenia bawimy się w baloniki, które "pękają" przekłute palcami ).
- Nadmuchiwanie policzków z uwolnieniem powietrza nagromadzonego w jamie ustnej.
- Nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej na drugą. Wargi pozostają zamknięte;
- Całuski - usta układamy w "dziubek" i cmokamy posyłając do siebie buziaki;
- trzymają ustami kartkę papieru i każdy ciągnie w swoją stronę;
- Rybka - powolne otwieranie i zamykanie warg tworzących kształt koła, zęby "zamknięte";
- Świnka - wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek świnki;
- Wąsy - wysuwanie warg jak przy wymawianiu u, położenie na górnej wardze słomki lub ołówka i próby jak najdłuższego utrzymania;
- Drzwi do domu - buzia to domek krasnoludka, a wargi to drzwi do domku. Pokaż jak wargi ściągnięte do przodu, otwierają się i zamykają;
- Straż pożarna, karetka - wyraźne wymawianie samogłosek w parach: e o, i u, a u;
- Suszarka - utrzymywanie przy pomocy warg słomki, wciąganie powietrza nosem, wydychanie przez słomkę na dłoń (odczuwanie ciepłego powietrza);
- Pojazdy - naśladowanie poprzez wibrację warg warkotu motoru, helikoptera itp.;
- Wesołe minki.
- Usta zaglądają do buzi - dziecko wciąga wargi do wewnątrz (wargi wewnątrz są przygryzione przez zęby)
- Chomik - prosimy, aby dziecko pokazało jak wygląda chomik, który trzyma w policzkach swoje zapasy, nadymanie policzków.
- Nakładanie wargi dolnej na górną i odwrotnie
- Masaż warg zębami – górnymi zębami dolnej wargi i odwrotnie.
- Rybka – wciąganie policzków do jamy ustnej.
- Parskanie.
- Dmuchanie na „płomień świecy”, na watkę lub na kulę z papieru.
- Nabieranie powietrza pod wargę górną, potem pod dolną.
- Gwizdanie.
- Zabawa w słoneczko – kąciki ust maksymalnie oddalamy od siebie podobnie jak przy uśmiechu;
- Niejadek - usta wciągamy w głąb jamy ustnej;
- Zmęczony konik - parskanie wargami;
- Kto silniejszy? - napinanie warg w pozycji rozciągniętej. Dwie osoby siedzące naprzeciw siebie
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE JĘZYK:- dotykanie językiem podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je "zaczarowanym miejscem", "parkingiem" itp.. w którym język (krasnoludek, samochód) powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię;
- * „Zlizywanie” z podniebienia przy szeroko otwartych ustach.
- * Wysuwanie i cofanie języka.
- * Piłeczka - Wypychanie policzków językiem.
- * Pinokio - Unoszenie języka do nosa.
- * Przenoszenie języka od kącika do kącika warg – tzw. wahadełko, huśtawka.
- * Jedzenie lodów - Wysuwanie języka na brodę i unoszenie w górę.
- * Kalkulator - Liczenie językiem ząbków górnych i dolnych – buzia szeroko otwarta
- * Nutki - wypowiadanie la la la – bez poruszania szczęką dolną, tylko językiem;
- Konik jedzie na przejażdżkę - naśladowanie konika stukając czubkiem języka o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania;
- Winda - otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak, jakby był windą - raz do góry, raz do dołu.
- Karuzela - dzieci bardzo lubią kręcić się w koło, język także;
- Chomik - wypychanie policzek językiem, raz z prawej raz z lewej strony;
- Malarz - maluje sufit dużym pędzlem. Pomaluj pędzlem (językiem) swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła.
- Pędzelek – malowanie pędzelkiem/językiem na podniebieniu różnych kształtów, np., kropelki deszczu;
- Młotek - wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa;
- Żyrafa - ma długą szyję, wyciąga mocno szyję do góry. Otwórz szeroko usta i spróbuj wyciągnąć język do góry, najdalej jak potrafisz;
- Słoń - ma długą trąbę i potrafi nią wszędzie dosięgnąć. Ciekawe czy potrafisz dosięgnąć językiem do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony.
- * Żołnierz na defiladzie - język maszeruje raz - do góry , dwa - do lewego kącika ust, trzy - dotyka dolnej wargi, cztery - znajduje się w lewym kąciku.
- Kotek - który wypił mleczko i ubrudził sobie pyszczek, więc musi go oblizać, dokładnie, starannie oblizujemy językiem wargi z lewej strony w prawo i odwrotnie, aby kotek miał czysty pyszczek.
- * Mycie ząbków lub liczenie językiem zębów.
- * Naśladowanie ssania cukierka przyklejonego do podniebienia twardego (górnego) prosimy, aby dziecko wyobraziło sobie, że cukierek przykleił im się do górnego podniebienia, próbujemy go ssać, środkowa część, szerokiego języka jest przyssana do podniebienia, na końcu możemy polecić dziecku, aby szpiczastym językiem, przy szeroko otwartej buzi naśladowało ruchy języka, zlizującego cukierek przyklejony do podniebienia górnego;
- * Szuflada – naprzemienne wysuwanie i chowanie języka do buzi
- * Łopata – wysuwanie z buzi szerokiego języka, przypominającego łopatę
- * Ośmiornica – ośmiornica ma długie macki, którymi potrafi się mocno do czegoś przyssać. Zamień swój języczek w ośmiornicę i przyklej go do podniebienia
- * Dzięcioł – stukanie językiem o wałek dziąsłowy tuż za górnymi siekaczami z powtarzaniem połączeń tdn, tdn...
- * Miotełka – oblizywanie czubkiem języka dolnych zębów od wewnątrz
- * Koci grzbiet – czubek języka opieramy o dolne zęby, grzbiet języka unosimy do podniebienia.
- *Klej – przyklejamy język na dnie jamy ustnej, za dolnymi zębami. Otwieramy i zamykamy buzię, a język pozostaje w tej samej pozycji.
ĆWICZENIA PODNIEBIENIA MIĘKKIEGO:- Zmęczony piesek - język wysunięty z szeroko otwartych ust, wdychanie i wydychanie powietrza ustami;
- Chory krasnoludek - kaszlenie z językiem wysuniętym z ust;
- Balonik - nabieranie powietrza ustami, zatrzymanie w policzkach, następnie wypuszczanie nosem;
- Biedronka, parasol, sukienka itp. - przysysanie kolorowych kółeczek poprzez wciąganie powietrza przez rurkę i przenoszenie na obrazek biedronki...;
- Śpioch - chrapanie na wdechu i wydechu.
- Kukułka i kurka - wymawianie sylab: ku - ko, ku -ko, uku-oko, uku-oko, kuku-koko, kuku-koko;
- Wdech przez nos i wydech przez usta przy szeroko otwartych ustach;
- Wdychanie powietrza przez usta przy zakrytym nosie;
- Wdychanie powietrza przez nos przy zamkniętych ustach;
- Naśladowanie odgłosów gęsi - gęganie;
- Naśladowanie odgłosów płukanego gardła.
- Zmęczony krasnoludek
- Ziewanie.
- Płukanie gardła ciepłą wodą.
- Głębokie oddychanie przez jamę ustną przy zaciśniętych nozdrzach i przez nos przy zamkniętych ustach.
ĆWICZENIA ŻUCHWY:- Zamykanie i otwieranie domku - szerokie otwieranie ust;
- Grzebień - wysuwanie żuchwy,
- Krowa - naśladowanie przeżuwania;
- Guma do żucia – naśladowanie żucia gumy;
- Przesuwanie żuchwy raz w prawo a raz w lewo.
Poniżej podaję linki z ciekawymi propozycjami zabaw:http://www.krainadzwiekow.pl/pl/site/glowna